Fiat – włoska marka, którą darzymy wielkim sentymentem

Fiat to producent aut i do niedawna jeden z najpotężniejszych koncernów. Samochody z logo Fiata słyną z atrakcyjnych cen, jednak nie oznacza to, że modele Fiatów są tandetne. Sprawdź jak zaczęła się historia marki, którą często możemy dostrzec w Polsce.

Historia Fiata sięga końcówki XIX wieku. Włoska marka szybko zaczęła się wyróżniać się na rynku motoryzacyjnym i szybko pojawiła się w naszym kraju. Polska darzy Fiata szczególnym przywiązaniem, gdyż to jej logo zdobi „dużego Fiata” oraz „malucha”. Przeszłość Fiata to nie tylko szybki rozwój oraz udane konstrukcje. Nie brakuje też trudniejszych chwil, które mogły zakończyć tę piękną historię oraz zaskakujących momentów w dziejach Fiata. Rodzaje i modele aut, logo oraz wiele ciekawych informacji – to wszystko przedstawiamy w artykule. Warto dowiedzieć się więcej o słynnej marce z Turynu!

Fiat – historia

Fabbrica Italiana Automobili Torino, czyli Fiat, to firma, która powstała 11 lipca 1899 roku. Wpływ na założenie włoskiej marki mały przede wszystkim dwie osoby. Hrabia Roberto Biscaretti di Ruffia oraz porucznik Giovanni Agnelli. Ten drugi niebawem stał się najważniejszą osobą w spółce, która liczyła 30 udziałowców. Już rok później koncern doczekał się otwarcia pierwszej fabryki, skąd niedługo wyjechał premierowy samochód Fiata – model 3 1/2 HP. Co ciekawe, auto nie było wyposażone w bieg wsteczny. Firma zaczęła się szybko rozrastać. Początkowo Fiat zatrudniał 35 osób. Zaledwie po kilku miesiącach liczba pracowników wzrosła do 150. 

Kolejne modele Fiata

Zaledwie sześć lat po założeniu marki gama Fiatów liczyła już 16 modeli. Włosi nie tracili impetu i pokazali pełnię swojego potencjału, tworząc takie konstrukcje, jak Tipo, Zero (wyprodukowano aż 2000 egzemplarzy) czy 300 HP Record, który już w 1911 roku potrafił rozpędzić się do zawrotnych wówczas 211 km/h. Rok później wynik ten stał się jeszcze bardziej okazały, gdyż samochód Fiata osiągnął 290 km/h. W tamtym okresie Europa Wschodnia przywitała grupę Fiat, która rozpoczęła coraz większą ekspansję.  

Fiat – historia po I wojnie światowej

Wybuch I wojny światowej doprowadził do przerwania działalności firmy, jednak po jej zakończeniu koncern Fiat szybko wrócił na właściwe tory. I to dosłownie, ponieważ wybudowany w 1922 r. kompleks w Lingotto dysponował torem testowym o długości 1,1 km. Co tym bardziej interesujące, mieścił się on na dachu budynku. Już w kolejnej dekadzie produkcja modeli Fiata osiągnęła 35 tys. egzemplarzy, a w 1932 r. zadebiutował legendarny model 508. Cztery lata później pojawiło się auto Fiat 500 Topolino. Ten samochód był produkowany aż do połowy lat 50. XX wieku.

Nowa fabryka Fiata i ponowny rozwój firmy

W 1939 r. grupa Fiat doczekała się fabryki w Turynie o powierzchni 1 mln m². Podczas II wojny światowej zakład Fiata przystosował się do działań zbrojnych. Niestety, wojna przyczyniła się do licznych zniszczeń i problemów prawie wszystkich przedsiębiorstw. Marka szybko jednak się pozbierała, co widać po liczbie zatrudnionych osób. W latach 60. było to już ponad 200 tys. pracowników. 

Kryzys firmy i udziały pewnego dyktatora. Fiat – marki

Fiat prężnie działał do lat 70., gdy nastąpił kryzys, który przyczynił się do sprzedania części udziałów. Jednym z udziałowców był libijski dyktator Mu’ammar al-Kaddafi. Pod koniec dekady spółka przyjęła formę holdingu. W skład wchodziły marki Fiat, Lancia, Autobianchi, Abarth, a od 1984 roku także Alfa Romeo. W 1993 r. grupa Fiat przejęła kontrolę nad Maserati. Pod koniec XX wieku firmie groziło bankructwo. Sytuację uratował Luca Cordero di Montezemolo.

Grupa Fiat i przejęcie firmy przez Stellantis

W 2009 r. Fiat przejął firmę Chrysler. Pięć lat później obie marki nawiązały ścisłą współpracę, tworząc koncern Fiat Chrysler Automobiles (FCA). Na początku 2021 roku doszło do fuzji pomiędzy FCA a PSA. Ich właścicielem jest firma Stellantis, do której należy także Fiat.

Logo Fiat – historia i symbolika

Logo Fiata na przestrzeni lat wielokrotnie się zmieniało. Były koła, prostokąty czy charakterystyczne paski (zwane też grillem), które zdobiły dzieła marki samochodów Fiat. Obecny logotyp funkcjonuje od 2006 roku. W emblemacie wykorzystano symbol herbu, który był umieszczany już wcześniej na modelach Fiatów. Pojawiał w latach 1931-1968. Herb o czerwonej barwie został wpisany w chromowaną okrągłą otoczkę. Całość dopełnia standardowo nazwa Fiat, która jest zapisana pionowo wydłużonymi literami.

Wybrane modele Fiata

Wszystkie modele Fiata czymś się wyróżniają, choć nie zawsze są to pozytywne cechy (patrz – Multipla). Mimo wszystko samochody Fiat są chętnie kupowane na całym świecie, a szczególny sentyment do tego producenta mają kierowcy z Polski. Jakie auta stworzył Fiat? Wszystkie modele, które są na liście, na pewno warto poznać.

• 124;
• 124 Spider;
• 125;
• 125P;
• 126;
• 127;
• 128;
• 130;
• 131;
• 132;
• 133;
• 500;
• 500L
• 500X;
• 600;
• 850;
• Albea;
• Argenta;
• Barchetta;
• Bertone X1/9;
• Brava;
• Bravo;
• Cinquecento;
• Coupe;
• Croma;
• Doblo;
• Ducato;
• Fiorino;
• Freemont;
• Fullback;
• Idea;
• Linea;
• Marea;
• Multipla;
• Palio;
• Panda;
• Punto;
• Qubo;
• Reagata;
• Ritmo;
• Scudo;
• Seicento;
• Siena;
• Stilo;
• Strada;
• Talento;
• Tempra;
• Tipo;
• Ulysse; 
• Uno;
• Zero.

Fiat – Polska

Polska to rynek, gdzie do Fiata wraca się z sentymentem. Przykładem jest model 125p budowany przez FSO, który był określany jako „duży Fiat” oraz model 126p (znany bardziej jako „maluch”). Nic dziwnego, że włoska marka jest znaczącym graczem na rynku polskim. W 2019 r. w Polsce zarejestrowano ponad 25 tys. samochodów Fiat i Fiat Professional. W zeszłym roku Fiat w Polsce zanotował spadek, ale mimo pandemii w naszym kraju sprzedano w sumie 20,5 tys. aut.

Fiat – czy wiesz, że

• Fiat to skrót od Fabbrica Italiana Automobili Torino, czyli Włoska Fabryka Samochodów w Turynie.
• Ostatni model Fiata 126p znajduje się w muzeum włoskiej marki w Turynie.
• Pierwsze samochody Fiata bardziej przypominały powozy konne niż auta.
• Premierowym minivanem w historii jest samochód Fiat 600. Pojazd został wyprodukowany w 1956 roku.
• Największa fabryka Fiata poza Włochami znajduje się w Brazylii.
• Popularny „maluch” jest najpopularniejszym samochodem w Polsce. Od 1973 do 2000 roku wyprodukowano ponad 3,3 miliony egzemplarzy „małego Fiata”.
• Fiat 126p produkowany był w Polsce, Egipcie, Jugosławii, Kolumbii, Indonezji, Tajlandii oraz we Włoszech.
• Ten sam samochód Fiata był najtańszym autem sprzedawanym w Australii.