Skoda – producent broni, który stał się motoryzacyjnym gigantem

Firma jest jedną z najstarszych na świecie. Czeski staruszek ma się dobrze. Widać to chociażby po dużej popularności, jaką cieszą się modele Skody w naszym kraju. Gdzie tkwi jej źródło?

Przedsiębiorstwo Skoda Auto jest dumą Czech. Jednak nie wiemy, jak wyglądałaby sytuacja naszych południowych sąsiadów w czasach komunistycznych i obecnie, gdyby Skoda nie stała się globalną marką. Nowatorskie technologie i rozwiązania to domena firmy, która przynależności do grupy Volkswagen zawdzięcza swój obecny kształt i może się wciąż rozwijać. Nieuczciwe byłoby jednak deprecjonowanie osiągnięć Skody, która istniała na długo przed przyłączeniem do koncernu z Wolfsburga. Zapraszamy na fascynującą podróż po historii Skody, która sięga końcówki XIX wieku.

Skoda – historia i rozwój firmy

Historia Skody sięga 1859 roku, kiedy to firma działała w przemyśle metalowym, a następnie zbrojeniowym. W zakładzie pracował Emil Skoda – czeski inżynier i przemysłowiec, który w 1869 roku przejął przedsiębiorstwo od hrabiego Arnosta Waldsteina piastującego wówczas stanowisko kierownicze. 

Nietypowe początki Skody i jej siedziba

Kamieniem milowym okazał się rok 1895, a wszystko rozpoczęło się od zepsutego…bicyklu. Vaclav Klement, 26-letni sprzedawca książek, podczas jednej z wypraw uszkodził swój środek transportu. To wydarzenie zainspirowało młodego mężczyznę do stworzenia spółki wraz Vaclavem Laurinem, który zajmował się serwisem i produkcją jednośladów w nieodległym Turnowie. Siedziba Skody mieściła się w mieście Mlada Boleslav i tak już pozostało do dziś.

Skoda – historia pierwszych pojazdów

Działalność w branży motoryzacyjnej Skoda rozpoczęła w nietypowy sposób. Premierowym pojazdem wyprodukowanym przez Laurina i Klementa był rower, a sama spółka działała pod szyldem Slavia. Tak samo zresztą nazwano premierowe jednoślady skonstruowane przez założycieli. Jeszcze przed końcem XIX wieku gamę poszerzono o motocykle, w czym pomógł sam założyciel innego legendarnego konsorcjum – Bosch. To właśnie z pomocą Roberta Boscha maszyny zostały udoskonalone i stały się bezpieczniejsze. 

Motocykle, czyli pierwszy sukces założycieli Skody

Motocykle, a konkretniej rowery wyposażone w silnik pomocniczy o nazwie Motocyclette, szybko zyskały popularność również poza granicami kraju. Sława szła w parze z pierwszymi sukcesami sportowymi. Oficjalnie zakłady Slavii zostały motocyklowymi pionierami w Europie Środkowej. 

Pierwsze samochody i przekształcenie w Skodę

W 1905 roku nadszedł czas na pierwszy samochód Skody (wówczas L&K). Pierwszym dziełem fabryki był Voiturette A. Nowe modele Voiturette A były pozbawione dachu, co jak na ówczesne motoryzacyjne realia było normą. Pod maską znajdowała się dwucylindrowa jednostka napędowa o mocy 7 KM. Kierowca miał do dyspozycji trzystopniową skrzynię biegów, a auto mogło rozpędzić się maksymalnie do „zawrotnych” 40 km/h. Pojazd cieszył się uznaniem, gdyż był prosty, solidny i nie kosztował wiele. W sumie wybudowano 44 egzemplarze Voiturette A, a niedługo później powstała wersja B i C. 

Rozwój L&K i przejęcie przez Skodę

Zakład zaczął prosperować coraz lepiej. W 1907 roku powstał pierwszy w tej części kontynentu ośmiocylindrowy wóz L&K FF, a sama firma z Mladej Boleslav zatrudniała już 300 osób. Tę sielankę zakłócił pożar zakładu, który wybuchł w 1924 roku. Dodatkowo słabą kondycję przedsiębiorstwa nasilił światowy kryzys gospodarczy. Panowie Laurin i Klement byli w takim wypadku zmuszeni do poszukiwań inwestora. Ten znalazł się w 1925 roku w postaci metalurgicznego potentata – Skody. Od tamtej pory marka zaczęła się powoli stawać ogólnoświatowym gigantem. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej produkowała auta o dobrze znanych obecnie nazwach, jak chociażby Rapid, Superb czy Popular. 

Skoda Octavia i przyłączenie się do Volkswagena

Lata 50. XX wieku to nowe modele Skody. W 1953 roku z taśmy produkcyjnej zjechał Spartak, natomiast w 1959 światło dzienne ujrzał legendarny model, który stał się wręcz synonimem czeskiej marki – Skoda Octavia. Do końca lat 80. koncern produkował coraz więcej samochodów na wolny rynek, lecz firma działała też dla przemysłu zbrojeniowego. Upadek komunizmu i zbliżający się koniec Czechosłowacji poczyniły szereg zmian wewnątrz przedsiębiorstwa. Do największej rewolucji doszło 16 kwietnia 1991 roku, kiedy to Skoda nawiązała współpracę z grupą Volkswagen AG.

Mariaż z Volkswagenem to nie czeski film

Początkowo producent z Wolfsburga wykupił 30% udziałów w firmie. Kilka lat później udziały zwiększyły się o drugie tyle, a od 2000 roku Volkswagen stał się jedynym akcjonariuszem spółki. Mimo olbrzymich zmian Skoda nie zasypiała gruszek w popiele, konstruując w 1994 roku model Felicia. Dwa lata później, po 25 latach przerwy, wznowiono produkcję kultowej Octavii. Kooperacja Czechów z grupą VW AG trwa do dziś. W międzyczasie Skoda zadebiutowała i umacniała się m.in. w segmencie SUV-ów – dzięki modelom Yeti i Kodiaq. Nie można też zapomnieć o działaniach Skody w kierunku elektromobilności.   

Skoda – wygląd i zmiana logo, czyli od rowerowego koła po skrzydlatą strzałę

Skoda i jej logotyp przez ponad 125 lat istnienia wielokrotnie ewoluowały, a aktualny emblemat nie ma nic wspólnego z premierowym. Początek działalności wiąże się motocyklem i rowerem, dlatego to właśnie koło jednośladu służyło za pierwszy logotyp Skody. Ogumienie zdobiły liście lipy, a całość była sygnowana szyldem Slavia. Nie obyło się bez symboliki. Wszyscy wiemy, jakie znaczenie dla ludzkości ma wynalezienie koła. Liście lipy miały natomiast podkreślić słowiańskie pochodzenie marki. 

Wczesne logo Skody i jego ewolucja

Z czasem koło zostało zastąpione przez kobietę z charakterystycznym warkoczem, choć liście lipy pozostały. Nowe logo Skody miało nawiązywać do nurtu w sztuce określanego jako Art Nouveau. Zanim jednak doszło do tej zmiany, Skoda stworzyła logotyp, który nieoficjalnie został nazwany… piernikiem. Znak był dedykowany motocyklistom, a swoje nietypowe miano zawdzięcza kształtowi i kolorystyce. W 1913 roku logo Skody przeszło całkowitą metamorfozę.Tym razem logotyp Skody był prosty i składał się z nazwisk dwóch założycieli: Laurin&Klement.

Co właściwie przedstawia logotyp Skody?

Od 1923 roku Skoda powoli zmierzała w kierunku logo, który znamy dzisiaj. Na pierwszy rzut oka Indianin z pióropuszem, garbatym nosem i błędnym wzrokiem może tego nie potwierdzać. Jeśli jednak przyjrzymy się właśnie nakryciu głowy, to znajdziemy ten ukryty związek. Znak ten okazał się być przełomowym w historii, czego nie można powiedzieć o stworzonym w 1925 roku złotym napisie Skoda na tle granatowego owalu. Szyld ten zdobił chociażby model 633, lecz nie pozostał na długo i w 1934 roku został wycofany. Ostatecznie pióropusz okazał się drogowskazem i od tamtej pory – z kilkoma ewolucjami – skrzydlata strzała zdobi do dziś wszystkie nowe modele samochodów Skoda.  

Sama geneza ma ścisły związek z Emilem Skodą. Czeski przemysłowiec zainspirował się plemieniem Indian, które spotkał podczas wyprawy po Ameryce Południowej. Natomiast zawarta w logotypie Skody strzała ma symbolizować szybkość i poczucie wolności. 

Skoda – wszystkie modele w historii firmy

Samochody Skoda przez dekady ugruntowały swoją pozycję w światowej motoryzacji. Nie wszystkie nowe modele były udane, jednak nie zmienia to faktu, że Skoda w swej historii wyprodukowała wiele świetnych maszyn, a auta z ich logo są popularne na całym świecie. 

• 100 (1970-1982);
• 105 (1976-1990);
• 125 (1988-1990);
• 130L (1985-1991);
• 1000MB (1964-1969);
• Citigo (2011-obecnie);
• Skoda Enyaq iV (2020-obecnie);
• Fabia (1999-obecnie);
• Favorit (1988-1994);
• Felicia (1994-2001);
• Kamiq (2019-obecnie);
• Karoq (2017-obecnie);
• Kodiaq (2016-obecnie);
• Octavia (1959-1971, 1996-obecnie);
• Popular (1937-1946);
• Praktik (2007-2015);
• Rapid (1935-1947, 1983-2019);
• Roomster 2006-2015);
• Scala (2019-obecnie);
• Superb (1934-1942, 2001-obecnie);
• Yeti (2009-2017);

Skoda w motorsporcie – rajdy, rajdy i jeszcze raz rajdy

Sportowe osiągnięcia Skody mają ścisły związek z rajdami samochodowymi. Prekursorem sukcesów okazał się Narcis Podsednícek, który jeszcze pod szyldem Laurin & Klement (protoplaście Skody) zwyciężył w rajdzie motocyklowym Paryż-Berlin. Później mamy do czynienia z takimi samochodami Skoda, jak chociażby: Octavia WRC, Fabia WRC, Fabia S2000 czy Fabia R5. To tylko kilka aut Skody, które sięgały po liczne zwycięstwa i tytuły w różnych kategoriach rajdowych. Niestety, wspomniana Fabia S2000 wywołuje również przykre wspomnienia u polskich kibiców. To właśnie w tym samochodzie Skody Robert Kubica miał poważny wypadek w trakcie rajdu Ronde di Andora w lutym 2011 roku, który poważnie rzutował na dalszą karierę naszego rodaka. 

Skoda w Polsce

Nasi rodacy bardzo chętnie wybierają samochody Skoda. Polskimi drogami jeździło wiele aut czeskiego producenta. Najpopularniejszym nowym samochodem kupowanym przez Polaków była Skoda Octavia. Zarówno ten, jak i inne modele Skody, czyli Fabia czy Felicia, były w pewnym okresie nabywane w naszym kraju masowo. Warto zaznaczyć, że Skoda Fabia zdobyła wiele nagród i tytułów, w tym między innymi: „Autopremiera 2000” czy „Złota Felga  – Auto Roku 2000”.

Skoda – czy wiesz, że:

• W okresie II wojny światowej fabryki Skody służyły III Rzeszy jako miejsce produkcji skrzydeł do samolotów.
• Skoda to nie tylko producent aut osobowych. Jeszcze przed wojną przedsiębiorstwo zajmowało się produkcją ciężarówek, a później również autobusów.
• To właśnie jeden z autobusów (znany w Polsce jako popularny „ogórek”) powstał na na bazie licencji Skody. Pojazdy produkowane były przez Jelczańskie Zakłady Autobusowe.
• W latach 30. XX wieku skala produkcji aut Skoda stała na naprawdę wysokim poziomie, jak na ówczesne standardy,. Wszystko dzięki zastosowaniu linii montażowej.
• Chiny są największym rynkiem dla Skody. Koncern powrócił za Wielki Mur po długiej przerwie w 2007 roku. W tym samym roku firma rozpoczęła dystrybucję samochodów w Australii. 
• Do czasu przejęcia Skody przez grupę Volkswagena producent budował samochody według myśli konstrukcyjnej Czechów. To sprawiało, że auta oznaczone charakterystyczną strzałą były obiektem pożądania wielu mieszkańców bloku socjalistycznego.