Przepisy obowiązujące w Polsce powodują, że prawo jazdy możesz stracić głównie za zbyt szybką jazdę po drogach publicznych. Oczywiście to niejedyny powód, ale prawdopodobnie najczęstszy. Zwykłe przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h powoduje, że funkcjonariusz policji nałoży na ciebie zakaz prowadzenia pojazdów zgodnie z obowiązującym prawem. W 2022 roku w życie wszedł też nowy taryfikator mandatów. Oznacza to, że utrata prawa jazdy może też wiązać się z nałożeniem wysokiego mandatu w kwocie nawet do kilku tysięcy złotych.
Utrata prawa jazdy – co warto wiedzieć?
Poza terenem zabudowanym możesz stracić swój dokument uprawniający do kierowania pojazdami kiedy przekroczysz dozwoloną prędkość o 50 km/h i drastycznie naruszysz przepisy ruchu drogowego. Według aktualnych przepisów obligatoryjne zatrzymanie prawa jazdy obowiązuje tylko w terenie zabudowanym powyżej prędkości 50 km/h niż ta dozwolona. Oczywiście jest też wiele innych powodów, które spowodują zabranie uprawnień do kierowania przez funkcjonariusza policji. Utrata prawa jazdy odbywa się głównie wtedy, kiedy:
- przekroczysz nadmiernie dozwoloną prędkość,
- spowodujesz zagrożenie w ruchu lądowym,
- przekroczysz limit punktów karnych na swoim koncie kierowcy,
- prowadzisz pojazd pod wpływem alkoholu lub środków odurzających,
- nie zatrzymasz się do kontroli drogowej,
- spowodujesz wypadek śmiertelny.
Warto mieć na uwadze fakt, że utrata prawa jazdy na krócej niż rok nie jest tak kłopotliwa, jak np. utrata uprawnień na okres powyżej roku. W skrajnych sytuacjach twoje uprawnienia do kierowania mogą zostać całkowicie cofnięte, a ty otrzymasz sądowy zakaz ponownego prowadzenia pojazdów mechanicznych po drogach publicznych.
Utrata prawa jazdy – jak je odzyskać?
Najłatwiejszym sposobem na odzyskanie prawa jazdy jest złożenie stosownego wniosku do urzędu. Opcjonalnie możesz zostać poproszony o dostarczenie badania lekarskiego, które potwierdzi twoją zdolność do prowadzenia samochodu zgodnie z wcześniej zdobytymi uprawnieniami. Odzyskanie prawa jazdy jest proste: składasz wniosek do wydziału komunikacji, uiszczasz stosowną opłatę urzędową i odbierasz swoje uprawnienia.
Jeśli twoja utrata prawa jazdy trwa dłużej niż rok, musisz ponownie odbyć szkolenie w szkole jazdy oraz zapisać się na państwowy kurs w wybranym ośrodku egzaminacyjnym. Dopiero po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu otrzymasz nowe prawo jazdy po jego utracie. Pamiętaj, że decyzja sądu o zatrzymaniu prawa jazdy może też obejmować brak możliwości jego odzyskania w razie jeśli twoje naruszenia przepisów ruchu drogowego były mocno rażące np. spowodowałeś śmiertelny wypadek drogowy.
Utrata prawa jazdy a przekroczenie prędkości o 50 km/h
Można powiedzieć, że wykroczenie w postaci przekroczenia prędkości o ponad 50 km/h to najczęstszy powód utraty prawa jazdy przez polskich kierowców. Dokument w praktyce zabiera policjant w trakcie kontroli drogowej. Jako kierujący pojazdem nie masz obowiązku posiadania fizycznego prawa jazdy. Po zatrzymaniu uprawnień masz obowiązek na wezwanie starosty dostarczyć dokument to urzędu. Prawko zostanie zablokowane elektronicznie już podczas kontroli policyjnej. Oczywiście zawsze możesz odwołać się od decyzji policjanta, pod warunkiem że jesteś w stanie udowodnić swoje racje. Jeśli nie podporządkujesz się decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy popełnisz przestępstwo, a to zostanie ukarane przedłużeniem kary o kolejne 3 miesiące. Kolejne zatrzymanie kierującego bez uprawnień skutkuje całkowitym cofnięciem uprawnień do kierowania.
Punkty karne a utrata prawa jazdy
Jako osoba posiadająca uprawnienia do kierowania pojazdami według nowych przepisów możesz zebrać na swoim koncie maksymalnie 20 lub 24 punkty karne. Limit zależny jest od wieku kierującego. Utrata prawa jazdy za prędkość to niejedyny powód, na jaki często łapią się kierowcy w Polsce. Po przekroczeniu limitów punktów karnych stracisz swoje uprawnienia całkowicie jeśli twój staż kierowcy jest krótszy niż rok. W takiej sytuacji po zabraniu uprawnień musisz rozpocząć kurs i ponownie zdać egzamin państwowy.
Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku kierowców, którzy posiadają już uprawnienia ponad rok. Przekroczenie limitu punktów karnych powoduje zatrzymanie uprawnień aż do wykonania ponownego egzaminu państwowego zakończonego pozytywnym wynikiem. Wraz z wezwaniem na egzamin możesz otrzymać też pismo o konieczności wykonania badania psychologicznego oraz lekarskiego. Pamiętaj, że negatywny wynik egzaminu nie powoduje utraty uprawnień – możesz do niego podejść dowolną liczbę razy. Kiedy jednak lekarz wystawi ci negatywną opinię – całkowicie stracisz swoje prawo jazdy.
Alkohol a utrata prawa jazdy – tutaj trzeba uważać!
Pamiętaj, że przekroczenie dopuszczalnego stężenia alkoholu we krwi skutkuje natychmiastowym zatrzymaniem prawa jazdy przez funkcjonariusza policji, a nawet skierowaniem sprawy do sądu o ukaranie nietrzeźwej osoby. Kiedy stężenie alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila – twoje uprawnienia zostaną zatrzymane a sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów od 3 miesięcy do nawet 6 lat. Złamanie sądowego zakazu prowadzenia pojazdów to przestępstwo, które może skutkować nawet pozbawieniem wolności do lat 5.
W razie spowodowania wypadku przez osobę kierującą pojazdem pod wpływem alkoholu sąd ma prawo orzec zakaz prowadzenia pojazdów nawet dożywotnio, a dodatkowo nałożyć wysoką grzywnę na kierującego – nawet do kilku tysięcy złotych.
Utrata prawa jazdy a wypadek drogowy
Jeśli jesteś uczestnikiem wypadku drogowego i nie zatrzymasz się na miejscu zdarzenia twoje prawo jazdy zostanie z pewnością zatrzymane. Utrata prawa jazdy w takich sytuacjach to jednak najmniejszy problem kierującego autem. Nie zatrzymując się do kontroli narażasz się na nałożenie kary przez sąd w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata, a także wysokich grzywien. Podobne skutki występują kiedy nie zatrzymasz się do kontroli drogowej. Ucieczka w takiej sytuacji to przestępstwo, które ścigane jest zgodnie z Kodeksem karnym i jest zagrożone nałożeniem wysokich kar finansowych.
Utrata prawa jazdy, a brak uprawnień, cofnięcie lub zakaz – podsumowanie
W kwestii utraty prawa jazdy warto rozróżniać podstawowe kwestie związane z brakiem uprawnień oraz ich cofnięciem. Policjant podczas kontroli może tylko zatrzymać uprawnienia do kierowania. Jeśli chodzi o całkowite ich cofnięcie – tutaj zastosowanie mają sądy. Warto też wiedzieć, że podstawowe różnice dotyczą też późniejszych wykroczeń w razie dalszego kierowania pojazdami nawet po zatrzymaniu uprawnień. Złamanie wyroku sądu jest przestępstwem i może skutkować nawet pozbawieniem wolności. Jeśli już złamiesz przepisy ruchu drogowego lub po prostu narazisz się na utratę prawa jazdy – przyjmij karę i odczekaj odpowiedni czas, aby odzyskać uprawnienia. W przeciwnym razie możesz stracić swoje prawo jazdy bezpowrotnie lub narazić się na wysokie grzywny – nawet 5000 złotych.
