Ruch lewostronny na świecie – historia
Poniżej kilka faktów z dziejów rozwoju ruchu drogowego.
Jazda konna, szabla i ruch lewostronny
Skąd wziął ruch lewostronny? Trzeba wziąć pod uwagę fakt, że setki lat temu podstawowym środkiem lokomocji były konie i zaprzęgi. Do podstawowego wyposażenia jeźdźca należała szabla lub miecz, który trzymany był u boku. Często używało się go w czasie jazdy konnej, a manewrowało nim prawą ręką. Dlatego potyczka z wrogiem stojącym po lewej stronie była niezwykle niewygodna.
Poza tym na ruch lewostronny wpływało umiejscowienie szpady u boku. Wybierano lewą stronę jezdni do poruszania się, by przypadkiem nikogo nie ugodzić podczas mijania się. Broń umiejscowiona była przecież na lewym boku. Łatwiej było też dosiadać konia od strony pobocza niż od ulicy, na której panował spory ruch. Większość jeźdźców była praworęczna i wchodziła na swoje konie od lewej.
Czy ruch lewostronny obowiązywał także poza drogami publicznymi?
Ówczesne przepisy o ruchu lewostronnym obowiązywały na drogach publicznych. Poza miastami jezdnie były na tyle wąskie i pojazdów było mniej, więc jeździło się całą szerokością drogi. Konkretna strona jezdni nie była wymagana więc w momencie spotkania dwóch pojazdów, jeden z nich po prostu zjeżdżał do zatoczki. W niektórych miejscach nadal obowiązuje taka niepisana zasada ze względu na wyjątkowo wąskie jezdnie, które niejednokrotnie są w stanie zmieścić jeden mały pojazd.
Potyczki wojenne a ruch drogowy lewostronny
W bardziej nowożytnych czasach dochodziło do powolnych zmian w ruchu. Popularny lewostronny ruch przestał być praktyczny ze względu na spore gabaryty powozów, które przewoziły płody ziemi. Takie zaprzęgi musiały być ciągnięte przez 4 konie, a woźnica, poganiając je batem, mógł zranić jadących z naprzeciwka ludzi. Posługiwał się przecież prawą ręką.
Ruch lewostronny w Anglii
W 1756 roku Anglicy postanowili oficjalnie zastrzec prawo ruchu lewostronnego na moście London Bridge. Od tego czasu przyjmuje się tam powszechne stosowanie w miastach tego sposobu przemieszczania się. I podobnie stało się ze wszystkimi koloniami brytyjskimi. Do tej pory w wielu krajach będących niegdyś pod jurysdykcją brytyjską jeździ się po lewej. Należą do nich:
- Irlandia;
- Cypr;
- Malta;
- południowa część Afryki;
- Australia;
- Indie.
Na złość Brytyjczykom chciał zrobić Napoleon. Jako że sam był leworęczny i preferował jazdę po prawej stronie, ruch lewostronny powoli odchodził w zapomnienie. Chodzą pogłoski o tym, że chciał w ten sposób zmylić swoich wrogów przyzwyczajonych do przemieszczania się lewą stroną i odróżnić się od Brytyjczyków, którzy już wtedy preferowali jazdę po lewej. Z czasem w większości Europy podbitej przez Napoleona, a później Hitlera zaczęły panować reguły nakazujące jazdę prawą stroną drogi.
Gdzie obecnie jest ruch lewostronny?
Chociaż ogromna większość krajów przestawiła się (siłą lub dobrowolnie) na prawą część jezdni, to ruch lewostronny wyróżnia kraje niemal na każdym kontynencie. Oczywiście najpopularniejszym miejscem w Europie, gdzie taki sposób przemieszczania się obowiązuje, jest Wielka Brytania. To ona kojarzy się niemal każdemu z takim sposobem jazdy. Poza nią jeszcze w kilku miejscach starego kontynentu można spotkać się z takim sposobem poruszania się.
Kraje z ruchem lewostronnym
Do krajów z lewostronnym ruchem należą:
- Irlandia;
- Malta;
- Cypr;
- Wyspa Man (znana z szalonych wyścigów motocyklowych).
Podróżując na wschód, do najpopularniejszych państw z ruchem lewostronnym zalicza się:
- Japonię;
- Indie;
- Pakistan;
- Sri Lankę;
- Australię;
- Tajlandię;
- Malezję;
- Singapur.
Prawo o ruchu lewostronnym obowiązuje też w krajach afrykańskich. Chodzi o takie państwa jak:
- Botswana;
- Kenia;
- Malawi;
- Zambia;
- Zimbabwe.
Jeżeli mowa o krajach obu Ameryk, jazda lewą stroną ulicy tyczy się takich krajów, jak:
- Barbados;
- Dominikana;
- Grenada;
- Jamajka,
- Trynidad i Tobago;
- Falklandy;
- Gujana;
- Surinam.
Zasada ruchu lewostronnego w świetle przepisów
W Wielkiej Brytanii możesz śmiało zapomnieć o regule prawej ręki. Na skrzyżowaniach równorzędnych nikt nie ma pierwszeństwa. Gdy wjeżdżasz na rondo, pamiętaj, by poruszać się po nim zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Podczas jazdy trzymaj się lewej krawędzi jezdni, a wyprzedzanie zawsze wykonuj z prawej strony kierowcy.
Samo przyzwyczajenie się do pojazdu z kierownicą po prawej stronie może też zająć chwilkę. W pojazdach z manualną skrzynią biegów jedynkę wrzucasz tak jak piątkę w autach z kierownicą po lewej. W pierwszej chwili może to być niewygodne, ale z pewnością się przyzwyczaisz. Światła mijania również są asymetryczne, jednak oświetlają bardziej lewą stronę jezdni.
Jak widzisz, ruch lewostronny ma bardzo silne tradycje w historii świata. Chociaż został wyparty przez przeciwny sposób poruszania się, w wielu krajach nadal obowiązuje. Udając się w podróż, pamiętaj, by upewnić się, jaki sposób jazdy tam obowiązuje. Szybciej się dostosujesz i nie będziesz miał trudności w zastosowaniu przepisów.
Nie wiem, czy jestem sobie w stanie wyobrazić siebie w ruchu lewostronnym. Wydaje mi się, że tak bardzo przyzwyczaiłem się do ruchu prawostronnego, że nie potrafiłbym się przyzwyczaić do innego. Być może tak jest.