Jeśli chcesz łatwo zorientować się, czy pojazd ma zmienne fazy rozrządu, powinieneś przyjrzeć się oznaczeniu silnika. Wiadomo, że zapamiętanie ich wszystkich jest raczej niemożliwe. Jakie oznaczenia warto znać? Najpopularniejsze to V-TEC, Vanos, CVVT, VVT-i i Multiair.

Każdy z nich w nazwie sugeruje albo zwiększenie ilości powietrza, albo zmiany ustawienia zaworów. Dowiedz się, czym są fazy rozrządu silnika i jak ich zmienność wpływa na jednostkę napędową. Jedziesz z nami?

Czym są fazy rozrządu silnika?

Jak ująć to najprościej? System ten steruje momentem otwarcia zaworów ssących i wydechowych. Dzięki temu lepszy będzie przepływ gazów między komorą spalania a kolektorem dolotowym i wydechowym. To z kolei sprawia, że można uzyskać większą moc silnika bez stosowania np. turbosprężarki.

Zmienne fazy rozrządu realizowane są na kilka sposobów. Zawsze jednak ich rolą jest regulowanie czasu otwarcia zaworów w określonym zakresie obrotów silnika.

Koło zmiennych faz rozrządu – kluczowy element

KZFR, jak w skrócie określa się właśnie ten element, to kluczowa część skomplikowanej układanki. Koło zmiennych faz rozrządu jest nazywane również fazatorem, wariatorem, regulatorem faz lub nastawnikiem faz.

To ten element odpowiada w głównej mierze za sterowanie wałkiem rozrządu i zmianę jego położenia kątowego. W wielu przypadkach jest zintegrowany z kołem rozrządu. To przekłada się uproszczenie samego mechanizmu i mniejszy rozmiar napędu.

Koło zmiennych faz rozrządu – objawy usterki

Jak mnóstwo innych części w aucie, również KZFR jest podatne na uszkodzenia. W jaki sposób możesz je rozpoznać? Nie zawsze są one jednoznaczne, a często objawy problemu pokrywają się z innymi możliwymi usterkami.

Da się jednak wymienić charakterystyczne symptomy. Jeśli układ zmiennych faz rozrządu w twoim silniku nie działa prawidłowo, prawdopodobnie odczuwasz:

  • falowanie obrotów na biegu jałowym;
  • stukanie dochodzące z silnika;
  • brak zmiany charakterystyki pracy silnika w niskim zakresie obrotów;
  • przygasanie silnika w momencie zatrzymywania się np. na światłach;
  • problem z uruchomieniem silnika;
  • głośną pracę zimnej jednostki napędowej.

Jazda z uszkodzonym kołem zmiennych faz rozrządu – czym grozi?

Poza tym, że podczas jazdy będziesz odczuwał te problemy, które wymieniliśmy, skutki mogą być też opłakane pod względem mechanicznym. Nieprawidłowa praca koła zmiennych faz rozrządu ma przełożenie na sam wałek, który steruje zaworami.

Nie zaniedbuj serwisu napędu rozrządu. Nie ma na co czekać, ponieważ skutkiem może być trwałe uszkodzenie samego wałka. A wtedy zmienne fazy rozrządu tym bardziej nie będą działały poprawnie i dojdzie kolejna część (droga!), którą trzeba będzie wymienić.

Ile wytrzymuje koło zmiennych faz rozrządu?

Na przykładzie mechanizmu z BMW, czyli Vanos, można powiedzieć, że całkiem długo. W poprawnie eksploatowanych i serwisowanych silnikach problemy nie pojawiają się wcześniej niż po przekroczeniu 200 tysięcy kilometrów.

Oznacza to, że w nowych autach właściciel raczej nie będzie musiał wymieniać tego elementu. Kluczową sprawą jest sposób eksploatacji silnika. Wszelkie zaniedbania będą widoczne w sposobie pracy mechanizmu. A co tak naprawdę może się zepsuć w systemie zmiennych faz?

Uszkodzony czujnik zmiennych faz rozrządu – objawy

Po czym poznać, że uszkodzony jest elektrozawór zmiennych faz rozrządu? Objawy uszkodzenia są podobne do awarii silniczka krokowego.

Ma on za zadanie utrzymywać obroty biegu jałowego na stałym poziomie. Kiedy pojawią się problemy z czujnikiem (elektrozaworem), wtedy silnik na wolnych obrotach prawdopodobnie będzie miał tendencję do gaśnięcia.

Nie ma przy tym znaczenia, czy jedziesz zimnym, czy zagrzanym silnikiem. Przyczyną problemu mogą być usterki systemu sterującego lub awaria mechaniczna. Dlatego najlepiej jest w pierwszej kolejności zmierzyć napięcie na elektrozaworze, a potem dopiero wymieniać elementy.

Zmienne fazy rozrządu a wymiana całego napędu

Domyślasz się pewnie, że w mechanizmie sterującym zaworami może dojść do awarii. A to pokazuje, że KZFR nie jest wieczne. Dlatego od czasu do czasu (zazwyczaj co drugą zmianę napędu rozrządu) należy również wymienić samo koło.

Niestety, zmienne fazy rozrządu mają to do siebie, że w eksploatacji nie są najtańsze. W niektórych autach koszt zakupu wszystkich części napędu wraz z pompą wody nie powinien przekroczyć 700-800 zł. Są jednak modele, do których samo koło faz rozrządu kosztuje przynajmniej 1500-2000 zł. Jest to więc olbrzymi koszt.

Jak dbać o zmienne fazy rozrządu? W prawidłowym funkcjonowaniu zmiennych faz rozrządu ważne jest właściwe serwisowanie jednostki napędowej. Kluczowe okazują się interwały olejowe, które powinny odbywać się co roku lub raz na 12-15 tysięcy kilometrów.

Pamiętaj też o tym, że po dłuższym postoju nie powinieneś wkręcać silnika powyżej 4500 obr/min, ponieważ olej sterujący działaniem mechanizmu nie dotrze tam jeszcze z miski olejowej.

Archiwum: lipiec 2021