Czym charakteryzuje się przewóz maszyn budowlanych?
Ze względu na swą specyfikę, transport maszyn budowlanych to na tyle skomplikowane zadanie, że zlecenia tego typu obsługują wyspecjalizowane firmy przewozowe. Bardzo często wyzwaniem jest już sama waga sprzętu oraz jego rozmiar. Kłopot może też sprawiać nietypowy kształt. Jeśli transport dotyczy ponadgabarytowego ładunku, należy dysponować odpowiednim sprzętem do jego transportu. Przewoźnik musi być gotowy na to, że każde zlecenie oznacza inne problemy do rozwiązania.
Wyzwań jest zresztą więcej. Może nim być nawet lokalizacja docelowa lub początkowa maszyny. Trudne warunki terenowe na placu budowy mogą utrudnić załadunek lub wyładunek maszyny. Duże gabaryty mogą oznaczać konieczność modyfikacji elementów w pasie drogi (np. demontażu lamp oświetleniowych i znaków), a także wymuszać dokładne planowanie przejazdu. Jeśli maszyna budowlana ma naprawdę spore rozmiary lub wagę, może okazać się konieczny pilotaż. Wszystko to podnosi poziom złożoności przewozów tego typu.
Nawet gdy transport maszyn budowlanych dotyczy mniejszych obiektów, trzeba wiedzieć, jak odpowiednio zabezpieczyć ładunek. Należy znać procedury bezpiecznego załadunku maszyny oraz przepisy prawa, które mogą wpływać na przewóz urządzenia. Sytuacja staje się jeszcze bardziej skomplikowana, gdy transport jest niezbędny ze względu na awarię maszyny. Może się to wiązać z dodatkowymi problemami z załadunkiem. Relokacja maszyn budowlanych nie zawsze jest łatwa.
Sprzęt do transportu – naczepa niskopodwoziowa czy laweta do przewozu koparki?
Nie inaczej jest w przypadku koparek. Są one doskonałym przykładem na to, jak dużym wyzwaniem logistycznym może być przewóz maszyn budowlanych. Koparki są urządzeniami dość wszechstronnymi i zróżnicowanymi. Wykorzystuje się je nie tylko do robót ziemnych, ale i do prac górniczych, transportowych, budowlanych, a także wyburzeniowych. Transport koparek może zatem wiązać się z ładunkiem o bardzo różnym charakterze.
Najlżejszym i najmniejszym typem tych urządzeń są minikoparki. To stosunkowo nieduże maszyny ważące nie więcej niż 15 ton. Do ich transportu często wystarczy laweta. Koparki o większych rozmiarach i większej wadze muszą być przewożone za pomocą bardziej wyspecjalizowanego sprzętu. Służą do tego platformy i naczepy niskopodwoziowe w systemie semi lub tiefbett. Koparki przeważnie są samobieżne, więc zazwyczaj wybiera się naczepy z najazdem.
Prawdziwy problem pojawia się jednak, gdy do przewozu są przemysłowe koparki górnicze. Mogą ważyć kilka lub nawet kilkanaście tysięcy ton, licząc sobie przy tym ponad 200 m długości i 100 m wysokości. Taki sprzęt nigdy nie jest przewożony w całości, ale nawet przed montażem lub po demontażu do przewozu części konieczna może być organizacja transportu ponadgabarytowego.
Oczywiście, koparki górnicze to ekstremalny przykład. Przeważnie maszyny budowlane mają o wiele mniejsze rozmiary, ale nie w każdym wypadku oznacza to, że mniej z nimi kłopotu. Jeśli chodzi o koparki, warto mieć na uwadze, że urządzenia te mogą mieć bardzo różną konstrukcję. Wystarczy porównać ze sobą koparko-ładowarki, koparki linowe i koparki o dużym zasięgu. Co więcej, koparki mogą mieć różny osprzęt. Niektóre wyposażone są w łyżkę. Inne posiadają chwytak, młot hydrauliczny albo świder. Ważna jest też kwestia podwozia. Istnieją koparki kołowe, koparki gąsienicowe, koparki kroczące, koparki szynowe, koparki ciągnione (na przyczepie), koparki pontonowe. W każdym z tych przypadków załadunek i zabezpieczenie maszyny będzie wyglądało nieco inaczej.
W tym kontekście wybór właściwego środka transportu ma bardzo duże znaczenie. Przewoźnik musi poprawnie ocenić, czy w danym wypadku wystarczy zwykła przyczepa pod koparkę lub laweta, czy jednak konieczne będzie użycie bardziej wyspecjalizowanej przyczepy niskopodwoziowej. Musi też dysponować łańcuchami i pasami do zabezpieczenia koparki (i szerzej – jakiekolwiek maszyny budowlanej). Co istotne, wszelkie systemy mocowań powinny mieć homologacje, a sprzęt powinien być sprawny. To jednak nie wszystko. Nierzadko do załadunku maszyn budowlanych potrzebne są różnego rodzaju podnośniki, dźwigi czy wózki widłowe, a nawet żurawie przeładunkowe. Nie można też zapominać o wciągarkach, klinach pod koła czy bloczkach obciążających.
Jak zorganizować przewóz koparek? Logistyka transportu
A jak transport koparki wygląda w praktyce? Przede wszystkim przewoźnik musi dowiedzieć się, jaka jest waga maszyny budowlanej oraz jej wymiary. Dzięki temu możliwe będzie dobranie odpowiedniego sprzętu. Ponadto, pozwoli to określić charakter transportu. Inaczej będzie bowiem wyglądał zwykły transport lawetą, a inaczej transport ponadgabarytowy. Ta druga opcja oznacza dodatkowe formalności związane z występowaniem o pozwolenia na przewóz, czasem także określaniem trasy i organizacją pilotażu. Jeśli ładunek – koparka lub inna maszyna budowlana – przekracza dopuszczalne normy, jest to element obowiązkowy przeprowadzenia transportu. Konieczne jest także określenie terminu realizacji przewozu i wyznaczenie personelu do jego obsługi.
Przed załadunkiem koparkę trzeba przygotować, na przykład poprzez demontaż pewnych jej elementów na czas transportu. Ważne jest prawidłowe ustawienie naczepy. Musi ona znajdować się na równym, stabilnym podłożu. Ciężarówka powinna mieć zabezpieczone hamulce. W razie potrzeby należy także zabezpieczyć koła pojazdu lub dociążyć naczepę.
Sam załadunek to najtrudniejszy etap przewozu maszyn budowlanych. W jego trakcie najłatwiej o doprowadzenie do wywrotki i uszkodzenia przewożonego sprzętu. Obsługujący transport muszą w prawidłowy sposób wprowadzić maszynę na naczepę, a także pilnować bezpieczeństwa wokół miejsca załadunku. Operacja może przebiegać w pobliżu ruchliwej drogi czy na placu budowy, gdzie trwają roboty. Przy braku zachowania odpowiednich procedur w takim otoczeniu nietrudno o wypadek.
Jeśli koparka lub inna maszyna budowlana jest samobieżna, znacznie ułatwia to załadunek. Można wówczas najechać na przyczepę, wykorzystując najazd. Dobrze w takim wypadku korzystać z pomocy asystującego przy załadunku sygnalisty. Oczywiście, doświadczony operator koparki może poradzić sobie samodzielnie, ale musi działać ostrożnie i bez nadmiernego pośpiechu.
Warto zauważyć, że przy załadunku koparki może pomóc ramię maszyny. Może ono służyć chociażby jako amortyzator w momencie przechyłu koparki przy zmianie środka ciężkości w czasie najeżdżania na rampę. Gdy maszyna nie ma własnego układu jezdnego, konieczne będzie użycie dźwigów lub wciągarek.
Po udanym załadunku koparkę należy zabezpieczyć. W wielu modelach znajdują się miejsca do zaczepu łańcuchów. Dodatkowym zabezpieczeniem są pasy ściągające. Po zakończeniu tych prac można ruszać w trasę. Rozładunek w miejscu docelowym wygląda podobnie jak załadunek. Należy przestrzegać tych samych procedur i zasad bezpieczeństwa.
Warto podkreślić, że dla wielu firm korzystanie z usług profesjonalnych przewoźników jest bardziej opłacalne niż obsługa transportu we własnym zakresie. Przewoźnicy dysponują odpowiednim sprzętem do tego celu. Posiadają doświadczone i wykwalifikowane kadry. Mają również właściwe pozwolenia, a w razie potrzeby wiedzą jak i gdzie można je uzyskać. Ponadto, realizowane przez nich przewozy maszyn budowlanych są ubezpieczane. O ile w przypadku minikoparek można jeszcze załadować maszynę na własną lawetę lub przyczepę, w przypadki większych urządzeń firma transportowa to zazwyczaj najlepsza opcja.
Materiał promocyjny