Alternator służy do generowania prądu przemiennego w autach. I nie tylko w nich, bo założeniem alternatora jest po prostu przemiana energii mechanicznej w elektryczną. Okazuje się o wiele bardziej wydajny od prądnicy prądu stałego, a w dodatku może pracować efektywnie już od niewielkich wartości obrotowych. Za wynalezienie alternatora odpowiada genialny Nikola Tesla. Jest to na tyle świetny wynalazek, że w pojazdach tak niesamowicie skomplikowanych i zaawansowanych, element powstały w 1891 roku działa do dzisiaj.
Budowa alternatora
Chcesz wiedzieć, jak wygląda budowa alternatora? Otóż, najbardziej widocznym elementem dla użytkownika samochodu jest koło pasowe. To na nim umieszczony jest pasek wielorowkowy lub klinowy zapewniający napęd. Kolejne elementy alternatora są już schowane przed wzrokiem standardowego użytkownika.
Jeżeli chcielibyśmy stworzyć schemat alternatora, to należałoby na nim umieścić poniższe elementy budowy. Z takich oto części zbudowany jest każdy alternator:
- wirnika;
- stojana;
- zespołu prostowniczego;
- szczotkotrzymacza wraz ze szczotkami;
- regulatora napięcia;
- obudowy przedniej i tylnej;
- koła pasowego;
- wentylatora.
Alternator – zasada działaniaprądnicy samochodowej
Co dają te wszystkie elementy zamknięte w jednej obudowie? Bez pracy koła pasowego w zasadzie nic. Wszystko zaczyna się w momencie przekręcenia kluczyka w stacyjce. Gdy pasek zacznie napędzać koło, a to wprawi w ruch wirnik, wytworzy się pole magnetyczne między stojanem a magnesem na wirniku. To naprzemiennie umieszczone bieguny pazurowe, których wierzchołki mają odmienną biegunowość. Pod nimi znajduje się cewka. Szczotki przekazujące prąd na pierścienie ślizgowe podłączone do końcówek biegunów pazurowych wzbudzają alternator. I takim właśnie sposobem alternator wytwarza prąd zmienny.
Alternator a prądnica, czyli jak w aucie wytworzyć prąd stały
Zastanawiasz się, po co w aucie prąd zmienny? W zasadzie jest on bezużyteczny, więc trzeba go „wyprostować”. Do tego służą diody prostownicze zainstalowane w alternatorze na mostku prostowniczym. Dzięki nim prąd uzyskany przez alternator samochodowy zostaje zamieniony z przemiennego w stały.
Czy można samodzielnie sprawdzić alternator w swoim aucie?
Skoro auto odpala, to w czym problem? Otóż jeśli alternator nie będzie ładował akumulatora, to po kilku minutach jazdy z włączonymi światłami wyczerpie się całkowicie. A wtedy uruchomienie silnika okaże się niemożliwe. Na szczęście sprawdzanie alternatora jest bardzo proste i nie wymaga wiedzy czy umiejętności technicznych.
Jak sprawdzić alternator samochodowy krok po kroku?
Jeśli chcesz sprawdzić alternator w aucie, to najpierw zaopatrz się w miernik, a dokładniej woltomierz. Na samym początku sprawdź, jakie napięcie jest przekazywane z akumulatora. Nie uruchamiaj przy tym silnika. Wartość powinna przekraczać 13 V. Później uruchom silnik i daj mu chwile popracować (ok. 2 minuty). W tym czasie sprawdź, czy kontrolka ładowania akumulatora nieopodal zegarów przestała się świecić. Kolejny krok to ponowny pomiar napięcia z akumulatora na włączonym silniku. Wartość powinna przekraczać 13 V.
Ostatnia czynność przy sprawdzaniu alternatora to obciążenie silnika i akumulatora. Włącz nawiew na maksymalną wartość, uruchom radio i światła i wszystko, co tylko może czerpać prąd. Jeśli alternator w samochodzie działa poprawnie, pomiar z akumulatora przy takim obciążeniu powinien nadal oscylować w granicach 13 V.
Jak podłączyć alternator?
Na obudowie alternatora znajduje się kilka złącz opisanych literami. Jednym z nich jest „B+”, które odpowiada za przekazywanie napięcia do akumulatora i jest głównym złączem na alternatorze.Oczywiście nie jedynym, bo oprócz niego znajduje się też „D+”, które odpowiada za zasilanie diody alternatora oraz „W”, które przekazuje informacje do obrotomierza. Po zainstalowaniu alternatora na miejscu montażowym podpięcie jest już bardzo proste.
Na co zwracać szczególną uwagę przy podłączaniu alternatora?
Choć podłączanie alternatora nie jest skomplikowane, to koniecznie należy uważać, by nie pomylić czujników od sąsiadujących ze sobą podzespołów. Osprzęt silnika ma bardzo podobne wtyczki zasilające. Może się zdarzyć, że zamiast podłączyć alternator, umieścisz tam wtyczkę od czujnika innego podzespołu. I wtedy nie będziesz miał ładowania, a dodatkowo na desce rozdzielczej pojawi się dioda informująca, np. o niskim ciśnieniu oleju silnikowego.
Alternator – objawy awarii prądnicy samochodowej
Bardzo łatwo zauważyć usterkę alternatora – akumulator po prostu nie otrzymuje odpowiedniego prądu. Aby dokładnie zdiagnozować, co się stało, trzeba przyjrzeć się samemu urządzeniu. Alternator złożony jest z różnych elementów i wiele z nich może ulec awarii. Na początku możesz zdjąć pasek z koła pasowego i przekręcić wirnikiem. Jeśli usłyszysz niepokojące hałasy, możesz brać się za demontaż elementu i szukanie elektromechanika. Jeśli wirnik w ogóle nie będzie chciał się obrócić, alternator też nadaje się do regeneracji. Sam pasek też może być przyczyną, bo jeśli nie jest odpowiednio napięty, może to skutkować niską wartością siły mechanicznej przekazywanej na koło pasowe.
Alternator samochodowy a stan szczotek i usterki. Kiedy niezbędna jest wymiana?
Inna sprawa to szczotki, czyli element wzbudzający prąd. Są one wykonane z węgla i pod wpływem stałego styku z pierścieniami ścierają się. Gdy materiał zostanie wytarty do minimum, prąd wzbudzający nie będzie przekazywany, a co za tym idzie, alternator nie będzie generował prądu. Wtedy wystarczy po prostu wykręcić montowany zwykle na dwie śrubki szczotkotrzymacz i sprawdzić stan szczotek. W razie konieczności trzeba je po prostu wymienić.
Jak wzbudzić alternator w samochodzie?
W zdecydowanej większości przypadku alternator samochodowy jest wzbudzany zewnętrznie. To oznacza, że szczotki węglowe muszą mu dostarczyć prąd wzbudny. Jednak alternator samowzbudny też można znaleźć w autach, a przykładem jest stary poczciwy Polonez. Taka konstrukcja ma prostownik pomocniczy odpowiadający za samowzbudzenie alternatora. W każdym innym wypadku, jeśli w prądnicy prądu przemiennego jest 6-diodowy mostek prostowniczy oznacza to, że jest to element obcowzbudny. Jak wzbudzić alternator samochodowy? Trzeba dołożyć do niego napięcie.
Najczęściej zadawane pytania
Jak brzmi zepsuty alternator?
Sygnałem, że alternator w twoim samochodzie może być zepsuty, jest hałas wydawany przez pasek wielorowkowy (w postaci skrzypienia i piszczenia). Niepokojące odgłosy mogą też wydawać łożyska, których uszkodzenie generuje nieprzyjemny szum.
Czy można jeździć z uszkodzonym alternatorem?
Można, ale podróż takim pojazdem nie będzie trwała długo. Samochód bez alternatora może przejechać tylko taki dystans, na jaki wystarczy energii w akumulatorze. Gdy energia się wyczerpie, auto stanie.
Ile kosztuje nowy alternator?
W zależności od modelu i marki samochodu ceny alternatorów wahają się w przedziale od 300 do nawet 3000 złotych. Jeśli oddajesz pojazd do naprawy w warsztacie samochodowym, pamiętaj, że do ceny nowej części będziesz musiał doliczyć koszt robocizny.
Subskrybuj
