Alternator – czym jest i jakie są jego funkcje?
Alternator – budowa
Pod względem technicznym alternator jest prądnicą prądu przemiennego, trójfazowego. Składa się z:
- stojana;
- wirnika;
- zespołu prostowniczego;
- szczotkotrzymacza wraz ze szczotkami;
- regulatora napięcia;
- obudowy przedniej i tylnej;
- koła pasowego;
- wentylatora.
Jak działa alternator w samochodzie?
W skład wirnika alternatora wchodzi wałek z uzwojeniem zamkniętym w biegunach pazurowych, łożyska oraz dwa pierścienie ślizgowe połączone z uzwojeniem. Po podaniu prądu do uzwojenia to właśnie wirnik alternatora zaczyna produkować pole elektromagnetyczne. Od akumulatora doprowadzane jest napięcie do uzwojenia wirnika za pośrednictwem dwóch szczotek węglowych, ślizgających się po pierścieniach. Prąd w istocie powstaje w stojanie, inaczej w tworniku, który zbudowany jest z cienkich płyt z ferromagnetycznego materiału oraz z odpowiednio nawiniętych uzwojeń z wyprowadzeniami.
Alternator produkuje prąd przemienny trójfazowy, a wszystkie instalacje w samochodzie są na prąd stały, dlatego trzeba go odpowiednio przekształcić za pomocą diod prostowniczych. To one zamieniają prąd przemienny na prąd stały.
W alternatorze jest też element nazywany regulatorem napięcia, który ogranicza napięcie i utrzymuje je niezależnie od prędkości obrotowej silnika na poziomie około 14,4V. Moment obrotowy uzyskiwany z silnika samochodu trafia na wirnik przez koło pasowe, a obracający się wentylator ma ochładzać grzejący się podczas pracy alternator.
Co może zepsuć się w alternatorze?
Zwróć uwagę na to, że alternator składa się z wielu różnych części, pełniących inną funkcję. Ich działanie pozwala na przeprowadzenie indukcji elektromagnetycznej, podczas której część energii mechanicznej z silnika spalinowego trafia do alternatora, a napięcie doprowadzane jest na uzwojenie wirnika. Przez to z kolei generowane jest pole elektromagnetyczne obracające się razem z wirnikiem.
Problemy z ładowaniem mogą dotyczyć niesprawnego alternatora. Co o tym świadczy? Między innymi:
- problemy z uruchomieniem auta;
- nierównomiernie świecące oświetlenie samochodu;
- pojawienie się na desce rozdzielczej pojazdu kontrolki akumulatora.
Powodem może być zerwany lub zbyt słabo napięty pasek napędu, ale czasem usterka dotyczy alternatora i jego poszczególnych elementów eksploatacyjnych, które wraz z upływem czasu ulegają zużyciu. Najszybciej przy tym zużywają się łożyska i szczotki węglowe tej części pojazdu. Uszkodzeniu może ulec układ elektryczny. Jeśli doszło do awarii alternatora lub podejrzewasz, że właśnie on stanowi problem, trzeba go zdemontować celem wymiany lub naprawy. W wielu przypadkach można zregenerować też alternator.
Na czym polega naprawa alternatora przez regenerację?
Co należy rozumieć przez pojęcia regeneracji czy naprawyalternatora? Regeneracja alternatora polega na wymontowaniu tego elementu z pojazdu i rozłożeniu go na części. Wykonuje się następnie potrzebne pomiary i stara się określić przyczyny awarii.
Czy można samodzielnie zregenerować alternator?
Regeneracja alternatora polega na wymianie zużytych lub uszkodzonych elementów. Czy można to zrobić samodzielnie? I tak, i nie, w zależności od tego, czy dysponujesz odpowiednimi narzędziami i wiedzą z zakresu pracy tej części auta.
Samodzielna naprawa alternatora krok po kroku
Jeśli chcesz zregenerować alternator samodzielnie lub choćby podjąć taką próbę, musisz na początek wyjąć go spod maski. Po wymontowaniu z pojazdu, powinieneś sprawdzić obudowę urządzenia – czy nie jest popękana. Później sprawdzasz:
- stopień zużycia szczotek i pierścieni ślizgowych;
- stan łożysk;
- sprawność układu prostowniczego oraz regulatora napięcia;
- stan uzwojenia;
- koło pasowe i sprzęgło jednokierunkowe.
Do zdemontowania np. łożysk w alternatorze potrzebujesz specjalnego ściągacza lub prasy, a do naprawy pierścieni ślizgowych – szlifierki. Po wymianie wszystkich potrzebnych komponentów alternatora, należy jeszcze poddać jego obudowę piaskowaniu i malowaniu oraz przetestować alternator na stole probierczym. Jeśli nie masz wszystkich narzędzi potrzebnych do takich prac, zdaj się na ekspertów z warsztatu.
Ile kosztuje alternator i regeneracja alternatora?
Możesz zastanawiać się, czy wybrać alternator nowy czy regenerowany? Zwróć uwagę na koszty regeneracji, które będą zwykle niższe niż w przypadku wymiany zepsutej części na nową. Wymiana zepsutego alternatora kosztuje od kilkuset do kilku tysięcy złotych, w zależności od producenta prądnicy i jej modelu. Nowy alternator kosztuje od 250 do nawet 3000 zł. Do tego trzeba doliczyć koszty wymiany, jeśli nie wykonasz jej samodzielnie.
Alternator nowy czy regenerowany?
Chcąc zaoszczędzić, możesz wybrać inny tryb naprawy zużytego alternatora. Możliwa jest bowiem regeneracja alternatora. Naprawa alternatora jest mniej kosztowna, choć ostateczna cena za regenerację uzależniona jest od umiejscowienia tej części w samochodzie, jej budowy czy zakresu wykonywanej usługi i liczby wymienionych części. Nie powinieneś zapłacić więcej niż 150-500 zł. Koszt regeneracji alternatora jest więc wyraźnie niższy niż zakup nowego.
Zawodowo buduje drogi, mosty i tunele, jednak jego pasją jest jazda poza utwardzonymi szlakami. Zarówno w pełnym wymiarze, jak i w skali. W bagażniku zawsze ma największy zestaw kluczy i podręcznik „Sam naprawiam…”
