Młodociany kierowca i amator ruszania z piskiem opon niejednokrotnie mógłby powiedzieć sobie pod nosem: „Przypaliłem sprzęgło”. I nic w tym nadzwyczajnego, bo właśnie taka ostra jazda, szczególnie na półsprzęgle, jest główną przyczyną awarii tego komponentu. Spalone sprzęgło szybko daje o sobie znać, a jego żywotność skraca się diametralnie z każdym gwałtownym przyspieszeniem. W prosty sposób jednak możesz zapobiec takim usterkom. Jak? Najpierw dowiedz się, jak działa ten system.
Zanim poczujesz smród sprzęgła, czyli po co ono w ogóle jest?
Jeśli doświadczyłeś kiedyś awarii docisku sprzęgła, boleśnie przekonałeś się, jak niezbędne jest ono w aucie. Oczywiście, da się jeździć po awarii, wrzucając biegi bez jego udziału, ale szybko możesz w ten sposób wykończyć rozrusznik i skrzynię biegów. Sprzęgło odpowiada za przeniesienie momentu obrotowego powstałego na skutek pracy układu korbowo-tłokowego. Docelowym miejscem odbierającym energię są koła, ale wcześniej muszą one zostać napędzone przez skrzynię biegów z półosiami i przegubami. Sprzęgło pozwala skutecznie przenosić moment obrotowy i odłączać zestaw, gdy np. chcesz wrzucić bieg lub wykorzystać bieg jałowy. Przypalone sprzęgło wykonuje te zadania nieskutecznie.
Dlaczego w aucie występuje palenie sprzęgła?
Spalone sprzęgło to inaczej wytarta do granic możliwości tarcza sprzęgłowa, która bierze udział w przekazywaniu energii na skrzynię biegów. Mówi się o zjawisku jej palenia, bo aby doprowadzić ją do takiego zużycia, trzeba wytworzyć ogromną temperaturę na skutek tarcia, czemu towarzyszy smród. Zazwyczaj nie dzieje się to jednorazowo, a następuje na skutek wielokrotnych zaniedbań eksploatacyjnych pojazdu. Dlaczego więc element ten tak drastycznie może się zniszczyć?
Jak można spalić sprzęgło w samochodzie?
O dziwo – bardzo łatwo. Oto najczęstsze przyczyny spalonego sprzęgła:
- ruszanie na półsprzęgle;
- szybka jazda i przyspieszanie z miejsca;
- jazda ze zbyt ciężkim ładunkiem.
Przede wszystkim doprowadza do tego jego nieprawidłowe używanie. Co to znaczy? Chodzi o jazdę, a raczej ruszanie, na półsprzęgle. Jest to szczególnie bolesne dla aut wyposażonych w spory i mocny silnik. Gdy ruszasz z miejsca i jednocześnie długo trzymasz nieodpuszczone do końca sprzęgło i przyspieszasz, powoduje to jednoczesne przekazywanie sporego momentu na sprzęgło i jego zużycie. Spalone sprzęgło bierze się głównie z tego, chociaż nie tylko.
Inne przyczyny spalonego sprzęgła
Innym powodem jest bardzo dynamiczna jazda połączona z ostrym przyspieszaniem z miejsca. Pisk opon to nie tylko ból dla przegubów i opon, ale też właśnie sprzęgła, które nagle musi przenieść niemal maksymalny moment obrotowy praktycznie z miejsca. Jeśli masz zwyczaj mocno przyspieszać na wysokich biegach pod dużym obciążeniem i z niskim wartości obrotowych silnika, również mocno dajesz w kość nie tylko korbowodom i wałowi, ale też dobijasz sprzęgło. Podobnie rzecz ma się, gdy autem ciągniesz przyczepkę z bagażem zdecydowanie przekraczającym dozwolone ilości.
W jaki sposób poznać nadpalone sprzęgło?
Jednym z objawów spalonego sprzęgła jest trudność z wrzucaniem jedynki i biegu wstecznego. Oczywiście, również w nowych autach zauważysz, że biegi te wchodzą nieco inaczej od reszty, jednak spalone sprzęgło spowoduje po prostu kłopoty z ich wbiciem. Najprościej jest to odczuć, gdy przyspieszasz pod sporym obciążeniem nagle i gwałtownie, a najlepiej – pod górę. Wtedy będziesz mieć trudności z uzyskaniem odpowiedniego przyspieszenia, a wskazówka obrotomierza może zachowywać się tak, jakbyś przyspieszał na śliskiej powierzchni. To efekt ślizgania się sprzęgła. Może on występować na skutek wycieku oleju ze skrzyni biegów, ale najczęściej ma miejsce właśnie przy jego nadpaleniu.
W aucie śmierdzi sprzęgło – co robić?
Właściwie nie da się naprawić sprzęgła bez jego wyjęcia. Odpowiedzialną jazdą i delikatnym przyspieszeniem możesz jedynie odłożyć w czasie wymianę tych elementów. Jazda ze spalonym sprzęgłem to zabójstwo dla koła zamachowego, które zacznie również mocno się zużywać podczas jazdy. Z czasem możesz po prostu unieruchomić swój samochód. Dlatego jeśli od jakiegoś czasu zauważasz ślizganie się sprzęgła lub czujesz smród podczas przyspieszania i pod obciążeniem, jedź do mechanika.
Kiedy problem jest przejściowy?
Nieco inaczej może być wtedy, gdy jeździsz prawidłowo, a z jakichś przyczyn pod obciążeniem byłeś zmuszony nadepnąć na gaz mocniej i sprzęgło się przypaliło. Jeśli ta sytuacja była jednorazowa, możesz raczej jeździć dalej. Przez kilka dni jeszcze będziesz czuł trochę smrodu, ale powinien on ustąpić. To jasne, że sprzęgło dostało w kość, ale być może jego wymiana nie będzie teraz konieczna. Sprawdź, czy auto rusza bez gazu i czy przyspiesza jak zwykle po nagłym wciśnięciu gazu. Jeśli tak, możesz być spokojny.
Spalone sprzęgło – koszt części i wymiany
Niestety nie ma tutaj dobrych wiadomości, bo koszt wymiany spalonego sprzęgła jest spory. Same części w zależności od modelu pojazdu mogą wynieść od kilkuset złotych nawet do kilku tysięcy. Nie warto decydować się jedynie na wymianę jednego zniszczonego elementu (tarczy sprzęgłowej), bo może się okazać, że docisk też ma już dosyć. Poza tym, samo wyjęcie skrzyni biegów i wymiana elementów, czyli robocizna, to koszt kilku „stówek”. Lepiej więc delikatniej obchodzić się z układem sprzęgłowym, by nie narazić się na spalone sprzęgło.
Jak widzisz, spalone sprzęgło jest zazwyczaj konsekwencją stylu jazdy. Zamęczenie tego podzespołu samochodowego skutkuje nie tylko nieprzyjemnymi zapachami, ponieważ pojawiają się problemy z ruszaniem na niższych biegach. Nie należy zatem tego lekceważyć i najlepiej udać się do specjalisty, chociaż czasami objawy w postaci smrodu sprzęgła są przejściowe.
