Uszkodzone popychacze – objawy usterki

Popychacze zaworów są jednymi z elementów silnika, które pełnią kluczową funkcję w procesie spalania mieszanki paliwowo-powietrznej. Wprawiają one w ruch zawory, dzięki czemu możliwe jest dostarczenie paliwa i powietrza do cylindra, a także późniejsze odprowadzenie spalin, będących pozostałością procesu.

Cykl pracy popychaczy zaworowych musi być dopasowany do cyklu pracy tłoka. Właśnie dlatego są one wprawiane w ruch przez obracające się krzywki wałków rozrządu. W tym układzie fabrycznie zapewniona jest pełna synchronizacja, która może jednak zostać zaburzona w czasie eksploatacji silnika.

Problemem jest konieczność zachowania tzw. luzu zaworowego, czyli odpowiedniego odstępu pomiędzy krzywką wałka rozrządu i powierzchnią popychacza. Luz musi zostać zachowany ze względu na właściwości fizyczne metalu, który rozszerza się w wysokiej temperaturze, zwiększając swoją objętość.

Nieprawidłowy luz zaworowy może dawać dwojakie skutki:

  • Kiedy jest zbyt mały, może powodować niedomykanie się zaworów, a więc utratę kompresji przez silnik (nierówna praca jednostki, brak mocy itp.). Następuje także przyspieszone zużycie zaworów, które tracą kontakt z gniazdami zaworowymi w cyklu pracy.
  • Kiedy jest zbyt duży, może doprowadzić do przyspieszonego ścierania się płaszczyzny zaworów, przyspieszając jednocześnie zużycie innych elementów układu rozrządu (krzywek, dźwigni, wałka). Przy zbyt dużym luzie zaworowym, pracy silnika towarzyszy odgłos metalicznego stukania (zanika wraz ze wzrostem temperatury jednostki, kiedy metalowe elementy zwiększają objętość).
luzy zaworowe

Uszkodzone popychacze – skutki zaniedbań

W zdecydowanej większości współczesnych silników samochodowych wykorzystane są hydrauliczne popychacze zaworowe, które samoczynnie regulują luzy zaworowe. Teoretycznie kierowca pojazdu jest zatem zwolniony z konieczności kontroli i manualnego ustawiania luzu zaworowego.

Hydrauliczne popychacze potrzebują jednak do efektywnej pracy oleju silnikowego o odpowiednich parametrach. Kiedy staje się on zbyt gęsty lub zabrudzony, otwory popychaczy hydraulicznych mogą ulec zatkaniu, co będzie miało wpływ na niedomykanie się zaworu. Tak pracujący silnik będzie emitował charakterystyczny hałas, a w dłuższej perspektywie może dojść do wypalenia gniazd zaworowych.

Pojazdy z popychaczami zaworowymi pracującymi mechanicznie wymagają okresowej regulacji luzów, zgodnie z zaleceniami producenta silnika. Regulacja jest czynnością nieskomplikowaną mechanicznie, jednak zaleca się jej wykonywanie w warunkach warsztatowych. Do pomiaru luzu używa się tzw. szczelinomierza, a właściwą wielkość luzu uzyskuje poprzez regulację śrub i stosowanie podkładek.

Zazwyczaj interwały regulacji luzów w popychaczach mechanicznych wynoszą od kilkudziesięciu do stu tysięcy kilometrów. Fabryczne zalecenia trzeba jednak zrewidować w przypadku decyzji montażu instalacji gazowej w samochodzie. Wówczas konieczna staje się częstsza kontrola i regulacja luzów. Silniki zasilane LPG narażone są na wpływ wyższych temperatur.

Ponadto sam proces spalania gazu jest dłuższy niż w przypadku spalania benzyny. Oznacza to zatem większe i dłuższe obciążenie cieplne zaworów i gniazd zaworowych. Interwały regulacji luzów w samochodach wyposażonych w instalację gazową wynoszą około 30-40 tys. km.

Brak regularnej korekty luzów w każdym silniku z mechanicznymi popychaczami zaworów prędzej czy później poskutkuje znacznym zużyciem elementów komory silnika. Jednak nawet w silnikach, gdzie regulacja była wykonywana regularnie, z czasem konieczna może okazać się wymiana popychaczy zaworowych.

Wymiana popychaczy zaworowych – kiedy jest konieczna?

Procedura wymiany zależna jest od budowy silnika, różne są także rodzaje popychaczy zaworowych. Zazwyczaj po zdjęciu pokrywy zaworów konieczne jest zdemontowanie wałka rozrządu, by możliwe było wyjęcie popychaczy i zastąpienie ich nowymi. W niektórych silnikach po wymianie konieczna będzie regulacja nowych popychaczy, w innych powinny one zostać zalane olejem, a w jeszcze innych żadne podobne czynności nie są wskazane.

Ważne, aby przy okazji naprawy wymienić wszystkie uszczelki na nowe oraz sprawdzić stan innych elementów rozrządu. Jeżeli silnik pracował przez jakiś czas z niewłaściwymi luzami zaworowymi, zużyciu mogły ulec krzywki wałka rozrządu. Warto przyjrzeć się także, w jakim stanie jest sam wałek.

Archiwum: wrzesień 2021