Spis treści pokaż

Płyn hamulcowy – oznaczenie DOT

Jeśli jesteś kierowcą, to z pewnością wiesz, że płyn hamulcowy posiada oznaczenie DOT. Skąd ta nazwa? Wzięła się ona od skrótu Department of Transportation, czyli amerykańskiego ministerstwa transportu. Określiło ono w poprzednim wieku cechy potrzebne do stworzenia konkretnego rodzaju substancji w układzie hamulcowym i jego zachowanie bez udziału wody i z jej stężeniem na poziomie 3,7%. Normy te zaczęto stosować na całym świecie. 

Płyn hamulcowy – rodzaje 

Obecnie na rynku akcesoriów samochodowych dostępne są następujące rodzaje płynów hamulcowych:

  • DOT 3 – to reprezentant najstarszych wariantów, które wprowadzono do powszechnego użytku w XX wieku. Jego bazą jest eter glikolu. To substancja higroskopijna, która umożliwia wykonywanie pracy w temperaturze daleko przekraczającej poziom wrzenia wody. Olej hamulcowy DOT 3 pozbawiony zawilgocenia wrze w temperaturze 205oC, natomiast na poziomie 3,7% obecności wody wartość ta oscyluje na 140 stopniach;
  • DOT 4 – jego bazą także jest eter glikolu. Produkt ten został jednak poddany wzmocnieniu przez udział substancji podnoszących temperaturę wrzenia. Wartości te oscylują w granicach 230o i 155o Celsjusza. Najchętniej wykorzystywany obecnie jest właśnie płyn hamulcowy DOT 4. Do jakich samochodów się go wlewa? Przede wszystkim to pojazdy osobowe i SUV-y. Nadaje się też do konstrukcji wykorzystujących DOT 3;
  • DOT 5.1 – najwyższa półka płynów hamulcowych opartych na bazie eteru glikolu. Dzięki swoim właściwościom nadaje się do wszystkich aut narażonych na oddziaływanie wysokich temperatur w układzie hamulcowym. Wykorzystanie dodatkowych środków zapobiegających wrzeniu spowodowało, że „suchy” olej hamulcowy gotuje się w temperaturze 260oC, natomiast zawilgocony w 180oC;
  • DOT 5 – wbrew nazwie, nie jest podstawową wersją płynu DOT 5.1. Pojawił się na rynku przed powyższym wariantem. Producenci nie spodziewali się znaczących wzrostów wydajności substancji hydraulicznej bazującej na eterze glikolu, dlatego do produkcji DOT 5 zastosowali silikon. Nie posiada on właściwości higroskopijnych i ma te same wartości wrzenia co DOT 5.1.

Płyn hamulcowy – jak sprawdzić?

Odpowiednim wskaźnikiem poziomu płynu hamulcowego jest stan widoczny w zbiorniczku wyrównawczym. Powinien mieć on swoje oznakowanie, które zawiera dolną dopuszczalną granicę i poziom maksymalny. Płyn hamulcowy ma oznaczenie widoczne na korku wlewu do zbiorniczka. Zazwyczaj są na nim określone znaki informujące o ryzyku związanym z kontaktem z tą substancją i oznakowanie informujące o rodzaju wlewanego płynu.

Brak płynu hamulcowego – objawy

Ubywanie płynu hamulcowego może świadczyć o nieszczelności w układzie hamulcowym. Często wiąże się to także ze spadkiem siły hamowania i odczuciem „miękkiego” pedału hamulca. Jeżeli niedawno oddawałeś pojazd do warsztatu lub sam dokonywałeś ingerencji w układ hamulcowy, sprawdź dokręcenie odpowietrzników. Być może to przez nie wydobywa się płyn. Inne podejrzenie to wyeksploatowana pompa hamulcowa, którą należy wymienić na nowy egzemplarz.

Bardzo często jednak brak płynu hamulcowego daje natychmiastowe objawy. Spowodowane to jest uszkodzeniem przewodów hamulcowych na skutek najechania na przeszkodę lub wystąpieniem korozji. W połączeniu z nagłym wytworzeniem się wysokiego ciśnienia pod wpływem ostrego hamowania układ może ulec wtedy zniszczeniu.

Płyn hamulcowy – wymiana w warsztacie czy samodzielnie? 

Chcesz szybko i sprawnie wymienić płyn hamulcowy w aucie? Jednym ze sposobów jest oddanie auta do profesjonalnego warsztatu. Tam fachowiec za pomocą odpowiedniej sprężarki sprawnie zaimplementuje płyn hamulcowy do układu. Częściej jednak mechanicy posługują się metodą, którą i ty z powodzeniem możesz wykonać w przydomowym garażu lub z użyciem podnośnika na zewnątrz. 

Wymiana płynu hamulcowego krok po kroku 

Poniżej przedstawiamy szczegółową listę poszczególnych kroków wymiany płynu hamulcowego. Pamiętaj, że do działania będzie ci potrzebna jeszcze jedna osoba.

  1. Przed przystąpieniem do wymiany zaopatrz się w nowy płyn hamulcowy. Powinien on być jednakowy z obecnie wlanym do układu lub o wyższej klasie. Pamiętaj jednak, że DOT 5 nie miesza się z innymi rodzajami płynów, ponieważ jest przygotowany na bazie silikonu, a nie eteru glikolu.
  2. Podnieś auto i zdemontuj koła. Jeżeli dysponujesz ograniczonym miejscem, możesz odkręcać koła pojedynczo.
  3. Pamiętaj, że ważna jest kolejność odpowietrzania kół. W pojazdach wyposażonych w ABS należy rozpocząć od najdalej odsuniętego koła od pompy hamulcowej.
  4. Po poluzowaniu odpowietrznik nałóż na niego gumowy wężyk i skieruj jego koniec do pojemnika na stary płyn. W tym czasie twój pomocnik powinien naciskać na pedał hamulca.
  5. Gdy zauważysz wydobywający się nowy płyn hamulcowy (będzie miał inny kolor od starego) pozbawiony pęcherzyków powietrza, możesz zakręcić odpowietrznik i założyć koło. Operacje te należy powtórzyć dla wszystkich czterech kół.

Co ile wymieniać płyn hamulcowy?

Producenci określają żywotność płynu hamulcowego na 40-50 tysięcy kilometrów lub dwa lata. Dlatego to, że w zbiorniczku wyrównawczym masz jeszcze odpowiedni poziom tej substancji, nie znaczy, że układ hamulcowy będzie działał jednakowo dobrze, jak ze świeżym płynem. Powodem tego jest fakt, że płyn hamulcowy jest higroskopijny i pochłaniając wilgoć z układu, miesza się z wodą, obniżając poziom wrzenia. A to może skutkować zagotowaniem się płynu i utratą jego właściwości.

Jak widzisz, dbanie o układ hamulcowy to nie tylko okresowa wymiana klocków i tarcz. Pamiętaj również o płynie hamulcowym, bez którego system ten nie będzie funkcjonował.

Archiwum: marzec 2021