Czterokołowiec lekki – czym jest i jakich uprawnień wymaga?

Niemal w każdym większym miasteczku i sporym mieście można natknąć się na niewielki pojazd czterokołowy, który posiada oznaczenie prędkości na tylnym zderzaku. Jest to czterokołowiec lekki, którego konstrukcja umożliwia poruszanie się maksymalnie 45 km/h. Chociaż można nim kierować, mając zaledwie 14 lat, należy wiedzieć, jakie wymagania prawne musi spełniać kierujący i sama konstrukcja, by słusznie nazywać się lekkim czterokołowcem. Oto kilka cennych informacji na ten temat.

Czterokołowiec lekki – co to takiego?

Zgodnie z art. 2 pkt 42c Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, czterokołowiec lekki to pojazd zdolny poruszać się z prędkością 45 km/h ograniczoną przez konstrukcję techniczną maszyny. Dodatkowo jego masa własna nie może przekraczać 350 kg. W odróżnieniu tej konstrukcji od zwykłego czterokołowca pomaga spojrzenie na ustawę przytoczoną powyżej. Według niej pojazd taki może być przeznaczony do transportu osób lub towarów, jednak w przypadku przewozu pasażerów jego masa własna nie może być większa niż 400 kg, a podczas transportowania ładunków 550 kg.

Czy wszystkie quady zalicza się do czterokołowców lekkich?

W powszechnym rozumieniu czterokołowcem lekkim nazywa się quady, jednak nie zawsze zaliczają się do tej kategorii. Ich konstrukcja może umożliwiać przekraczanie prędkości 45 km/h, dlatego nawet w momencie posiadania niższej masy własnej niż 350 kg, do poruszania się nimi potrzebne są uprawnienia B1.

Czterokołowiec – znane marki 

Klasycznym przykładem tego, co to jest czterokołowiec lekki, są przedstawiciele tzw. mikrosamochodów. Zaliczają się do nich takie marki jak:

• Aixam;
• Chatenet;
• Ligier;
• Microcar;
• Piaggio.

To przedstawiciele przewodnich marek obecnych na rynku motoryzacyjnym, które z powodzeniem można spotkać również w Polsce.

Pojazd czterokołowy lekki – skąd się wziął?

Historia powstania tego segmentu pojazdów rozpoczyna się w XX wieku. Czterokołowiec lekki nabrał szczególnego znaczenia po II Wojnie Światowej, gdy dostęp do klasycznych samochodów był utrudniony. Czterokołowiec lekki do 350 kg był maszyną stosunkowo tanią, o prostej konstrukcji i wystarczającą do sprawnego poruszania się. Popularność tego rodzaju pojazdu przyczyniła się do powstania dedykowanych regulacji prawnych dotyczących uprawnień i zupełnie nowego segmentu aut osobowych.

Czterokołowiec lekki na dowód, czyli jaka kategoria prawa jazdy jest wymagana? Czy konieczny jest egzamin?

Prawo jazdy AM, które wyparło dotychczasową kartę motorowerową, jest dokumentem uprawniającym do poruszania się czterokołowcem lekkim. W praktyce oznacza to, że takim pojazdem może zgodnie z prawem poruszać się po drogach publicznych każdy 14-latek z takimi uprawnieniami. Niesie to za sobą oczywiste korzyści, jednak niedopatrzenie w interpretacji Prawa o ruchu drogowym prowadzi do pewnych komplikacji.

Czy można jeździć czterokołowcem lekki na dowód, będąc pełnoletnim? 

Niejeden odpowiedziałby, że tak, bo osiągając pełnoletniość można poruszać się w ten sposób motorowerem o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3. Jednak czterokołowiec lekki nie jest motorowerem, dlatego zawsze prowadząc taki pojazd, musisz mieć przy sobie odpowiednie uprawnienia.

Homologacja L6e dla czterokołowca lekkiego

Jakie kryteria musi spełniać czterokołowiec lekki, aby mógł być zaliczony do kategorii L6e? O podstawowych wymaganiach powiedziano na początku artykułu, warto jednak zwrócić uwagę na kilka szczegółów z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 168/2013 z 15 stycznia 2013 roku. Chodzi m.in. o to, że homologacja L6e wymusza:

• obecność silnika spalinowego o pojemności skokowej maksymalnie 50 cm3, dla silników o zapłonie iskrowym i jednostki o pojemności skokowej maksymalnie 500 cm3 w przypadku zastosowania zapłonu samoczynnego;
• masy całkowitej własnej pojazdu gotowego do jazdy nieprzekraczającej 425 kg;
• mocy znamionowej lub netto mniejszej bądź równej 4 kW.

Czterokołowiec lekki – uprawnienia, które musisz mieć

Osoba niepełnoletnia, która chce prowadzić lekki pojazd czterokołowy, powinna posiadać uprawnienia pozwalające na kierowanie nim. Zasadniczo chodzi o prawo jazdy kategorii AM, które zastąpiło kartę motorowerową. Może zostać wydane osobie, która ukończyła 14 lat i pomyślnie ukończyła egzamin państwowy. Natomiast do kierowania czterokołowcem, umożliwiającym jazdę powyżej 45 km/h, wymagana jest kategoria B1. 

Każdy, kto posiada uprawnienia kat. B do kierowania pojazdami o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, może poruszać się również czterokołowcem, zarówno lekkim, jak i zwykłym. Musi jednak posiadać przy sobie uprawnienia do kierowania pojazdami.

Gdzie możesz jeździć czterokołowcem lekkim?

Chociaż quad lekki jest pojazdem dopuszczonym do ruchu na drogach publicznych, nie można nim jeździć po drogach ekspresowych i autostradach. Dozwolone jest natomiast wykorzystywanie go do przemieszczania się na wyżej uwzględnionych publicznych drogach, strefach zamieszkania i ruchu. Pojazdem tym możesz też przemieszczać się po lasach, jednak warunkiem jest korzystanie z dróg publicznych i leśnych odpowiednio oznaczonych i przystosowanych do takiego ruchu.

Poruszanie się po plaży quadem lekkim – czy to dozwolone?

Wielokrotnie widuje się też czterokołowce w strefach nieprzeznaczonych do poruszania się pojazdów, tzn. na plażach. Otóż według prawa nie jest to miejsce, gdzie można legalnie przemieszczać się zarówno czterokołowcem lekkim, jak i zwyczajnym. To samo tyczy się wałów przeciwpowodziowych.

Podróż czterokołowcem związana jest także z zakładaniem kasków ochronnych. Zwolnienie z tego obowiązku jest możliwe tylko wtedy, gdy pojazd wyposażony jest w pasy bezpieczeństwa i posiada zamkniętą konstrukcję nadwozia.

Czy warto zdecydować się na czterokołowiec lekki?

Analizując wady i zalety czterokołowców lekkich do 350 kg w rozumieniu mikrosamochodów, odpowiedź nie jest oczywista. Takim pojazdem można świetnie poruszać się w zatłoczonym mieście i zaparkować tam, gdzie do tej pory zmieściłby się jedynie skuter. Spalanie jest minimalne i raczej oscyluje w granicach 3 l/100 km, co dla niektórych ma wręcz nadrzędne znaczenie. Taki samochód jest zwinny, prosty w swojej konstrukcji i niezaawansowany technologicznie.

I właśnie to może być jego największą zmorą. Trudno w takim pojeździe o znalezienie wygód znanych w „dorosłych” autach osobowych. Przestrzeń jest bardzo mocno ograniczona i zmieszczenie do wnętrza większych zakupów z pobliskiego sklepu będzie niekiedy mocno utrudnione. To samo można powiedzieć o prędkości maksymalnej, mocy, elastyczności, przyspieszeniu. Zasadniczo taka konstrukcja to głośny skuter, w którym nie kapie na głowę. Kosztuje jednak o wiele więcej niż standardowy egzemplarz jednośladu. Czy warto więc inwestować w taki pojazd? Cóż, jest to sprawa indywidualna. Z pewnością dla podjęcia odpowiedniej decyzji, trzeba mocno przemyśleć, kto miałby nim jeździć i jak długo będzie eksploatowany.