Jak zbudowane jest sprzęgło samochodowe?

Mianem sprzęgła określa się element samochodu, który łączy i rozłącza wał napędowy z wałem napędzanym. Czynność ta może być realizowana w oparciu o różne technologie. Z tego względu wyróżnia się sprzęgła cierne oraz sprzęgła hydrokinetyczne często stosowane w samochodach z klasyczną skrzynią automatyczną. Są to dwa najpopularniejsze rodzaje sprzęgieł, które najczęściej występują we współczesnych samochodach. Pomimo różnic na poziomie zastosowanej technologii oraz poziomu skomplikowania, każde sprzęgło pełni w zasadzie taką samą funkcję. Odpowiada za przekazanie mocy generowanej w jednostce napędowej na skrzynię biegów i koła.

Choć na rynku dostępnych jest kilka wariantów sprzęgła, to nadal większość samochodów wyposażana jest w sprzęgła cierne. Jego popularność wynika z faktu, że jest to rozwiązanie o stosunkowo prostej konstrukcji, a co za tym idzie dość tanie w zakupie i serwisie. Sprzęgło cierne zbudowane jest z tarczy sprzęgłowej, zespołu dociskowego, koła zamachowego i łożyska wyciskowego. Każda z tych części pełni określone funkcje, a z tym związane jest oddziaływanie różnego rodzaju sił. Powodują one zużywanie się elementów, co może prowadzić do pogorszenia parametrów jezdnych pojazdu, a z czasem do awarii.

W jaki sposób sprzęgło przenosi moc i moment obrotowy?

Silnik generuje moment obrotowy, który nie może być przenoszony na pozostałe części układu napędowego w sposób ciągły. Gdyby tak było, to zmiana biegu w czasie jazdy byłaby praktycznie niewykonalna, skrzynia biegów uległaby uszkodzeniu, a silnik gasłby podczas każdej próby zatrzymania pojazdu. W celu rozwiązania tego problemu powstało sprzęgło. Jego zadaniem jest chwilowe rozłączenie wału napędowego i napędzanego, co w praktyce oznacza możliwość tymczasowego przerwania przenoszenia momentu obrotowego bez konieczności gaszenia silnika.

Podczas przekazywania mocy powstającej w jednostce napędowej na układ jezdny sprzęgło jest obciążane wysokim siłami tarcia.. Wciskając pedał sprzęgła tarcza sprzęgłowa i dociskowa odsuwają się od siebie. W tym momencie moc nie jest przenoszona i możliwa staje się np. zmiana biegu lub spokojne ruszenie z miejsca. Puszczanie pedału sprzęgła powoduje, że łożysko dociskowe, zaczyna oddziaływać na docisk sprzęgła. Ten z kolei płynnie dociska tarczę sprzęgła do koła zamachowego. Tarciu towarzyszy powstawanie wysokich temperatur, które dochodzą nawet do 100 stopni Celsjusza. Prawidłowa praca tarczy sprzęgłowej w takich warunkach jest możliwa dzięki odpornej na wysokie temperatury oraz tarcie okładzinie ciernej. W ten sposób moment obrotowy zaczyna być przenoszony do skrzyni biegów, a w następnej kolejności na koła pojazdu, dając możliwość przyspieszenia.

Które elementy sprzęgła psują się najczęściej?

Sprzęgło to element pojazdu, którego żywotność w głównej mierze zależy od stylu oraz techniki jazdy kierowcy. Ruszanie na innym biegu niż 1, jazda na tzw. „półsprzęgle”, czy zbyt szybkie puszczanie pedału sprzęgła to tylko niektóre błędy, które przyczyniają się do zwiększonego zużycia i awarii. A uszkodzone sprzęgło może oznaczać zmniejszenie bezpieczeństwa oraz komfortu jazdy. Dlatego każde objawy awarii należy konsultować z mechanikiem. Co psuje się najczęściej?

Okładzina cierna tarczy sprzęgłowej

Okładzina cierna to element, który nawet przy umiejętnej jeździe ulega stopniowemu zużyciu. W momencie kiedy jej grubość staje się zbyt mała, prawidłowa praca sprzęgła zaczyna być utrudniona. Najważniejszym objawem takiej sytuacji są ślizganie się sprzęgła, gwałtowny wzrost obrotów silnika przy jednoczesnym braku wzrostu prędkości oraz mocniejsze niż zazwyczaj nagrzewanie się sprzęgła. Ponadto sygnałem do wymiany okładziny ciernej mogą być problemy z ruszaniem czy pokonywaniem wzniesień.

Łożysko wyciskowe

Jest to ważna część odpowiedzialna za przenoszenie siły z pedału oraz siłownika na sprężynę talerzową w docisku zwaną też słoneczkiem. Element ten przenosi duże obciążenie co nie pozostaje obojętne na jego żywotność. Wraz z rosnącym zużyciem łożysko wyciskowe zaczyna pracować coraz głośniej, wycie czy huczenie nasilające się w momencie wciskania pedału sprzęgła to podstawowe sygnały do sprawdzenie poprawności działania tego elementu. Łożysko wyciskowe, zwane też czasem łożyskiem oporowym, w niektórych samochodach połączone jest w jednej obudowie z siłownikiem hydraulicznym. Mówimy wtedy o wysprzęgliku centralnym. Niezależnie od zastosowanej technologii, łożysko oporowe zużywa się szybciej w samochodach, w których często zmieniane są biegi – np. tych które poruszają się głównie w mieście. Zaleca się wymianę łożyska oporowego, każdorazowo przy wymianie sprzęgła.

Koło zamachowe

Tradycyjne – sztywne koła zamachowe – to elementy zasadniczo bezawaryjne. Jednomasowe koło zamachowe może zostać uszkodzone, w wyniku skrajnych zaniedbań właściciela samochodu. Powierzchnia cierna może zostać zniszczona w wyniku długotrwałego użytkowania zużytego sprzęgła. Wtedy dochodzi do wytworzenia bardzo wysokich temperatur wywołanych ciągłym uślizgiem tarczy. Dodatkowo destrukcyjnie mogą działać nity tarczy sprzęgłowej które w wyniku nadmiernego wytarcia okładzin, zaczną dotykać talerza koła zamachowego.

Inaczej jest z kołem dwumasowym – ze względu na bardziej skomplikowaną budowę ulega zużyciu w trakcie eksploatacji. Jednak kierowca może znacząco wpłynąć na żywotność dwumasy. Główną przyczyną przedwczesnego uszkodzenia koła zamachowego dwumasowego jest częsta jazda przy zbyt wysokiej lub zbyt niskiej prędkości obrotowej silnika oraz gwałtowne ruszanie i hamowanie silnikiem. Głównym objawem uszkodzonej dwumasy jest hałas dobiegający z silnika towarzyszący włączaniu i wyłączaniu zapłonu, nierówna i przerywana praca silnika czy szarpnięcia towarzyszące zmianie biegów w czasie jazdy.

Jak dobrać odpowiednie sprzęgło do samochodu?

Skąd wiedzieć, które sprzęgło będzie pasować do konkretnego modelu samochodu? Nie jest to takie trudne jakby mogło się wydawać – każdy kierowca może zrobić to samodzielnie. W sklepie internetowym sprzegla24.pl za pomocą intuicyjnej wyszukiwarki bez problemu znajdziesz sprzęgło, koło dwumasowe oraz zestawy części dedykowane Twojemu samochodowi.

Jak to działa? Załóżmy, że samochód którym jeździsz to Chevrolet Orlando 2.0 D 131KM/96KW. Potrzebujesz wymienić zestaw sprzęgła z kołem dwumasowym. W wyszukiwarce wybierasz odpowiednio markę, model i silnik swojego samochodu, a następnie kategorię części, która Cię interesuje. Tym sposobem wiesz, że pasujący do Twojego auta zestaw sprzęgła i dwumasy to VALEO 878003.

Sprawdź produkt na sprzegla24.pl

Ponadto, eksperci pracujący w sklepie internetowym sprzegla24.pl dodatkowo zweryfikują dobrane dla Ciebie części na podstawie nr VIN, co wyeliminuje możliwość pomyłki.

Przy wymianie części samochodowych zawsze warto samodzielnie wykonać research cenowy. Niejednokrotnie jesteśmy w stanie samo zamówić nowe części za niższą kwotę niż zaproponuje nam to warsztat samochodowy.

Archiwum: listopad 2021